ევროკომისიამ ევროკავშირის 2028-2034 წლების ახალი გრძელვადიანი ბიუჯეტის პროექტში უკრაინის მხარდასაჭერად 100 მილიარდი ევრო შეიტანა. ამის შესახებ ევროკომისიის პრეზიდენტმა ურსულა ფონ დერ ლაიენმა ბრიუსელში გამართულ ბრიფინგზე განაცხადა. თანხების უკრაინის ფონდის მეშვეობით გადარიცხვა იგეგმება. ფონ დერ ლაიენმა აღნიშნა, რომ უკრაინისთვის 2027 წლამდე გადახედული ბიუჯეტით გათვალისწინებული 50 მილიარდი ევროს ოდენობის დახმარების ფონდი თანდათან იწურება: „ახალი წინადადება ითვალისწინებს ამ თანხის გაორმაგებას ქვეყნის აღდგენის მხარდასაჭერად, მისი მდგრადობის გასაძლიერებლად და ევროკავშირში მომავალი წევრობისთვის მოსამზადებლად“.

ინიციატივასთან დაკავშირებით საბოლოო გადაწყვეტილება ჯერ არ არის მიღებული. ბიუჯეტის პროექტის გამოქვეყნების შემდეგ, ევროპარლამენტმა და ევროპის საბჭომ უნდა გამოთქვან თავიანთი პოზიცია მასზე. დაგეგმილია, რომ დოკუმენტის საბოლოო დამტკიცება და დადასტურება 2027 წლის ბოლომდე მოხდება.

ევროკომისიის მიერ წარმოდგენილი 2028-2034 წლების ევროკავშირის ბიუჯეტის პროექტის საერთო მოცულობა 1.816 ტრილიონი ევროა. პროცენტული მაჩვენებლით, ეს ევროკავშირის ქვეყნების მთლიანი ეროვნული შემოსავლის 1.1%-დან 1.26%-მდე ზრდაა. ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოების მთავრობებსა და ევროპარლამენტს შორის ბიუჯეტის შესახებ დისკუსიები მომდევნო ორი წლის განმავლობაში გაგრძელდება.

უკრაინის დახმარების ფონდი არის სპეციალური ფინანსური ინსტრუმენტი, რომელიც შეიქმნა ევროკავშირის მიერ ომის დროს და ომისშემდგომ პერიოდში უკრაინის მხარდასაჭერად. პროგრამა თავდაპირველად 2024-2027 წლებისთვის იყო შემუშავებული და გრანტებისა და სესხების სახით 50 მილიარდი ევროს გამოყოფას ითვალისწინებდა. თანხები მიმართულია ქვეყნის მაკროფინანსური დახმარების, რეკონსტრუქციის, რეფორმებისა და მოდერნიზაციისკენ. მათი გამოყენება მკაცრად კონტროლდება რეფორმების პროგრესის მონიტორინგისა და შეფასების სისტემის მეშვეობით.

სრულმასშტაბიანი ომის დაწყებიდან ევროკავშირმა უკრაინას უკვე გამოუყო თითქმის 160 მილიარდი ევრო, მათ შორის ზემოხსენებული 50 მილიარდი უკრაინის დახმარების მექანიზმის ფარგლებში. 2025 წელს ევროკავშირის ქვეყნებმა კიევს 23 მილიარდი ევროს ოდენობის დამატებითი სამხედრო დახმარება დაჰპირდნენ და ასევე გამოყვეს 30 მილიარდი ევროს ოდენობის სესხები, რომლებიც უზრუნველყოფილი იყო გაყინული რუსული აქტივებით.

ევროკავშირი ასევე განიხილავს უკრაინის ბიუჯეტის დეფიციტის დაფარვის გზებს, რომელმაც 2026 წელს შეიძლება 8-დან 19 მილიარდ დოლარამდე მიაღწიოს, Financial Times-ის წყაროების ცნობით. როგორც ადრე ხაზგასმით აღნიშნა ეკონომიკის საკითხებში ევროკომისარმა, ვალდის დომბროვსკისმა, ევროკავშირი „მზადაა, უკრაინას ყველა საჭირო მხარდაჭერა გაუწიოს იმდენ ხანს, რამდენიც ეს საჭირო იქნება“.

ევროკავშირის მხრიდან ფინანსური და სამხედრო დახმარების ზრდა დაკავშირებულია აშშ-ის საგარეო პოლიტიკის ცვლილებასთან დონალდ ტრამპის პრეზიდენტობის პერიოდში დაბრუნების შემდეგ, წერს Bloomberg. სააგენტო აღნიშნავს, რომ 100 მილიარდი ევროს ოდენობის ფონდის შექმნის ახალი ინიციატივა „უკრაინის მხარდაჭერის ტვირთს“ ევროპის მხრებზე კიდევ უფრო გადაიტანს.

ავტორი: ექსპრესნიუსი,