100 დღის წინ რუსთაველის გამზირი მასობრივი საპროტესტო აქციების ეპიცენტრი გახდა. ათასობით ადამიანმა თბილისის ქუჩებში განიცადა ძალადობა, სასტიკი დაპატიმრებები, გამჭოლი სიცივე, იმედგაცრუება, შთაგონება და სიამაყე. ამ ხნის განმავლობაში არც ერთი დღე არ გასულა, რომ დედაქალაქის მთავარი გამზირი აქციის მონაწილეებს არ გადაეკეტათ. ეს მასალა შეიცავს მათ ხმებს, ვინც იმედგაცრუებულია ბრძოლით, და ვინც, პირიქით, მხოლოდ გაძლიერდა რწმენაში, რომ ცვლილება შესაძლებელია.

როგორც ზურაბიშვილი აღნიშნავს, ქვეყანა ორად არის გაყოფილი, სადაც ერთ მხარესაა რეპრესიები, სიძულვილის ენა, შეურაცხყოფა, ცემა, გაუთავებელი მუქარა, ხოლო მეორე მხარეს ღირსება და სოლიდარობა.

მისი შეფასებით, „100 დღე ასე მტკიცედ დგომა უკვე გამარჯვებაა“.

„რუსებს ჰქონდათ მუდამ ზამთრის იმედი - რუსული ზამთრის-ომის მოსაგებად… აქაც ასე იყო ურთულესი ზამთარი და ვიღაცის ილუზიები, რომ ყინვა იმედს ჩაკლავდა, მაგრამ არა! ხვალ 100 დღე უსრულდება პროტესტს და გაზაფხულიც მოვიდა. 100 დღე მხნეობის, გამძლეობის, ურთიერთპატივისცემის, ზრდილობის, უაღრესად მშვიდობიანი პროტესტის. 100 დღე სოლიდარობის და სიყვარულის. რა საშინელებაა, რომ ასე დაიყო ქვეყანა: ერთ მხარესაა რეპრესიები და სიძულვილის ენა, შეურაცხყოფა, ცემა, გაუთავებელი მუქარა (დაგიჭერთ, დაგაჯარიმებთ, სამსახურიდან მოგხსნით, …), ლანძღვა (ყველა რადიკალები, ყველა აგენტები…) მეორე მხარეს კი ღირსებაა, თუნდაც წყლის ჭავლის, ან უსამართლო მოსამართლესთან პირისპირ დგომაში , სოლიდარობაა, თუნდაც ყავის მიწოდებაში (მიუხედავად იმისა, რომ ამის გამო უმოწყალოდ გცემენ), სამშობლოს უკიდეგანო ერთგულება, რწმენა ღვთისა -ფარისეველთა აფიშირების გარეშე - და ერის, და რაც ყველაზე მთავარია სიყვარული… ე.ი. ცოცხალი საზოგადოება, რომელიც უძლებს და ამარცხებს მკვდარ რეჟიმს… საბოლოო გამარჯვება ამ სხვაობაშია! იწყება მარხვა და შენდობის და სინანულის დღეები აირჩიეს იმისთვის, რომ გაამკაცრონ რეპრესიები და პატიმრობაში დატოვონ უდანაშაულო პატიმრები. მათ ტყუილად არ ჰქვიათ სინდისის პატიმრები, რამეთუ სინდისი და სიდინჯე მათ მხარეს არის. მეორე მხარეს “ტიტუშკები” დარბიან ქალაქში, შიში რომ დათესონ! ამ დროს კი ქალაქი დგას! უკვე 100 დღეა! და 100 დღე ასე მტკიცედ დგომა, ეს უკვე გამარჯვებაა!“ - წერს ზურაბიშვილი სოციალურ ქსელში.

თვითმმართველობის არჩევნებზე ვიდრე გადავალთ, 100 დღეა ხალხი ქუჩაშია და ხელახალ, სამართლიან არჩევნებს ითხოვს, ეს დგას დღის წესრიგში, სხვა საკითხებზე ჩვენ არ ვმსჯელობთ, – ამის შესახებ „სტრატეგია აღმაშენებლის“ წევრმა, პაატა მანჯგალაძემ განაცხადა.

როგორც მანჯგალაძემ აღნიშნა, „ქართული ოცნებისთვის“ თვითმმართველობის არჩევნებზე საუბარი აბსურდია, რადგან ერთი ტრაქტორიც არ აღმოჩნდა, რომელიც გურიაში გზას გაწმენდაა.

„აბსურდია ,,ქართული ოცნებისთვის” თვითმმართველობის არჩევნებზე საუბარი, როცა ერთი ტრაქტორიც არ აღმოჩნდა, რომელიც გზას გაწმენდდა გურიაში. ასეთი ხალხი თვითმმართველობის არჩევნებისთვის მზად ვართო რომ ამბობს, თოვლის გასაწმენდი ტრაქტორიც არ ჰყავთ ნაყიდი.

ჩვენ მხოლოდ ერთ ფორმატს განვიხილავთ – ხელახალი არჩევნების დანიშვნას. ახლა ჩვენი წარმომადგენლები, მათ შორის გიორგი ვაშაძე, ნიკა გვარამია, ელენე ხოშტარია იმყოფებიან ბრიტანეთში და პარტნიორებთან ერთად განიხილავენ საკითხებს, რომელიც დაკავშირებულია საქართველოსთან. რეჟიმს ჩაკეტილი აქვს ევროპასთან ურთიერთობა და საქართველოს ინტერესს უცხოეთში პოლიტიკური პარტიები გამოხატავენ. აქედან ვუთვლი რეჟიმს, ვიდრე თვითმმართველობის არჩევნებზე მზაობაზე დაიწყებენ საუბარს და ტელევიზიებთან ყელის მოღერებას, მანამდე უპასუხონ მარტივ კითხვას, რატომ არ არსებობდა სპეციალური ტრაქტორი, რომელიც გზას გაწმენდდა. არანაირი ,,თუ” ჩემთვის არ არსებობს, ჩვენ ვდგავართ ხალხთან. ხალხს აქვს დაყენებული მთავარი მოთხოვნა, ჩვენ ფოკუსირებული ვართ ამაზე და ფოკუსის გადატანას სხვა მიმართულებით არ ვაპირებთ. თქვენ ასე ამბობდით, რომ არც სანქციები იქნებაო, თუმცა თითქმის ყველა დემოკრატიულმა ქვეყანამ რეჟიმს სანქციები დაუწესა“, – განაცხადა მანჯგალაძემ.

"ასეთ ზამთარს გადავურჩით, ასეთ სიცივეში მტკიცედ ვიდექით, ახლა რა შეგვიშლის?!" – ამბობს აქტივისტი ინგა გოგობერიძე. ის 31 წლისაა და სკოლის წლიდან სხვადასხვა საპროტესტო აქციებშია ჩართული. მაგრამ პირველად ამ ხნის განმავლობაში.
„100 დღე ძალიან დიდი დროა, განსაკუთრებით მაშინ, როცა პროტესტი ზამთრის ცივ დღეებს დაემთხვა. არაერთი მაგალითი გვქონდა, სადაც მასშტაბური პროტესტი იყო, მაგრამ რაღაც მომენტში შევაჩერეთ და ქუჩაში რამდენიმე ადამიანი დარჩა. ბოლოს ჩვენც დავნებდით. ეს 100-დღიანი ეტაპი ჩემთვის ნიშნავს იმას, რომ საბოლოოდ ჩვენმა რისხვამ გადალახა ყველა ზღვარი, გასცდა საზღვრებს და თუ 100 დღე ვიბრძოლეთ, თუ გავუძელით ზამთრის ამ საშინლად ცივ პერიოდს, მაშინ ჩვენ ბოლომდე მივიტანთ, გამარჯვებამდე, თუ ბრძოლა კიდევ 100 დღე გაგრძელდება“, - ამბობს ის.

"ბოლომდე" ასე ჰქვია საპროტესტო მოძრაობის იუბილესთან დაკავშირებით 7 მარტს დაგეგმილ მასშტაბურ საპროტესტო აქციას. ინგა აუცილებლად იქნება. მისი ბრაზი, რომელიც მან პირველ დღეს გამოიტანა ქუჩაში, მხოლოდ თვეების განმავლობაში ძლიერდებოდა. ის იხსენებს, თუ როგორ 28 ნოემბერს, სახლში მჯდომმა, ძლიერი თავის ტკივილით, აიღო ტელეფონი და დაინახა კობახიძის განცხადება: „ქართული ოცნება“ ევროკავშირთან გაწევრიანებას 2028 წლამდე აჩერებს.

„არ მახსოვს რამდენი დრო დამჭირდა ჩაცმას, მაგრამ მახსოვს, რომ ძალიან სწრაფად უკვე მეტროში ვიყავი და ადგილს ვეძებდი, სადაც ამ ბრაზის გამოხატვა შემეძლო“.
აღმოჩნდა, რომ ქუჩებში ათასობით ადამიანი იყო იგივე ემოციებით.

„არავინ იცოდა, როგორ გაგრძელდებოდა ეს დღე, რას გავაკეთებდით. გეგმა არ გვქონდა. ჩვენ უბრალოდ ვერ ვიკავებდით ბრაზს და გვჭირდებოდა ამ ემოციების განთავისუფლება. სწორედ ეს გავაკეთეთ. პირადად მე დღესაც იგივე სიმძაფრით ვგრძნობ იმ ბრაზს. შესაძლოა უფრო ძლიერიც“.

იმ დღიდან ბევრი რამ შეიცვალა: შეიცვალა პროტესტზე ყოველდღე მიმავალი ადამიანის რუტინა და ხელისუფლების მხრიდან ძალადობა - როგორც ფიზიკური, ასევე რეპრესიული კანონების სახით - ყოველდღიური ცხოვრების ნაწილი გახდა. სწორედ ამიტომ, დღეს ინგა არ ადგენს საკუთარ თავს პროტესტის ვადებს, რადგან, როგორც ის ამბობს, „უფრო გვტკივა, როცა შედეგს ვერ მივაღწევთ“.

„ახლა ვიცი, რომ წინ ჯერ კიდევ ბევრი გამოწვევაა, ბევრი ბრძოლა, ბევრი ტკივილი, იმედგაცრუება და უმწეობის განცდა, მაგრამ კარგი ის არის, რომ გამარჯვებაც წინ არის.
ინგეს განსაკუთრებით აძლიერებს პროტესტი, რომელიც საზოგადოებრივი მაუწყებლიდან იწყება და რუსთაველის გამზირზე მთავრდება. ეს არის ყველაზე სტაბილური და დისციპლინირებული მსვლელობა, რომელიც უკვე რამდენიმე თვეა სტაბილურად მიჰყვება თავის მარშრუტს, დემონსტრაციის ყველაზე პოპულარული ლოზუნგებით: „არა სამართლიანობა, არა მშვიდობა“, „არ გაჩერდება ხალხის მდინარე, რომელიც მოედინება ქვეყნის გულიდან“.

„ეს მარწმუნებს, რომ ჩვენი რისხვა და ეს სოლიდარობა შეუმჩნეველი არ დარჩება. საპროტესტო აქციების ისტორიაში პირველად ვაგზავნით ძალიან მნიშვნელოვან სოციალურ მესიჯებს, ვუცხადებთ სოლიდარობას ჩაგრულებს და ვფიქრობ, ეს პროტესტის მიღმა ადამიანებსაც უკეთ აჩვენებს, რისთვის ვიბრძვით, როგორი ქვეყანა გვინდა და რომ სამართლიანობა და თავისუფლება გვინდა არა მხოლოდ საკუთარი თავისთვის, არამედ მათთვისაც. ერთობაში არის ძალა და ეს არ არის მხოლოდ ლამაზი გამოთქმა, არამედ რეალობა“.

უსამართლობა კიდევ ერთი გრძნობაა, რომელიც ინგას პროტესტისკენ უბიძგებს. 100 დღის განმავლობაში ბევრი რთული მომენტი იყო. თავდასხმები, დაკავებები, რუსთაველზე გატარებული დამღლელი ღამეები - ეს ყველაფერი რთული იყო ფიზიკურადაც და ემოციურადაც. ერთ დღეს ინგას სპეცრაზმის მიერ მოწყობილი ბეჭდით გამოწვეულ ჩხუბში ჩავარდა და ეგონა, რომ კვდებოდა, ასე ძლიერად აჭერდნენ. ამ 100 დღის განმავლობაში ინგე და მისი თანამოაზრეები იყვნენ დაშავებულები, შეურაცხყოფა და ცივი. მაგრამ მისთვის ყველაზე რთული იყო იმის დანახვა, თუ როგორ იბლოკებოდა წვდომა სიმართლესა და უფლებებზე.

„საშინელებაა, როცა უყურებ შენი მეგობრის სასამართლო პროცესს და ხედავ, როგორ ეუბნება ადვოკატი მოსამართლეს იმ კანონების შესახებ, რომლებიც ირღვევა და რაც გასათვალისწინებელია განაჩენის გამოტანისას და მოსამართლე არც კი უსმენს. იმ მომენტში საშინელი უმწეობის გრძნობა დამეუფლა, თითქოს მარტონი ვიყავით ამ სისტემის წინაშე, თითქოს არავინ დაგვიცავდა, რადგან ვინც უნდა დაგვიცვას, ჩვენს წინააღმდეგაა – პოლიციას და სასამართლოს ვგულისხმობ. და ყოველი ასეთი შემთხვევის შემდეგ, პრაქტიკულად ყოველდღე, ისევ უნდა დაარწმუნო საკუთარი თავი, რომ ჯერ კიდევ გჭირდება ბრძოლა, რომ ამ ყველაფერს მაინც აქვს აზრი, რადგან გაჩერებაზე უარესი არაფერი იქნება“.
პროტესტის სამი თვის განმავლობაში ხელისუფლებამ 50-ზე მეტი ადამიანის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საქმეების აღძვრა მოახერხა. მათ შორის არიან საბა სხვიტარიძე და ნიკა კაცია (პირს 11 წლამდე, მეორეს 20 წლამდე ან უვადო თავისუფლების აღკვეთა ემუქრება). ორივე თათი მელიქიშვილის მეგობარია, რომელიც თითებზე ითვლის რამდენი დღეა საპროტესტო გამოსვლებისგან.

დღეს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაციამ გააფრთხილა ხელისუფლების წარმომადგენლები, რომ ისინი რისკის ქვეშ აღმოჩნდნენ სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს მიერ. ამის შესახებ არასამთავრობო ორგანიზაციის ხელმძღვანელმა ნონა ქურდოვანიძემ განაცხადა.
„საქართველოს ახალგაზრდა იურისტთა ასოციაცია ყოველდღიურად აკვირდება ადამიანის უფლებათა დარღვევებს და თვლის, რომ მშვიდობიანი მოსახლეობის მიმართ სისტემური და სასტიკი რეპრესიები უნდა ჩაითვალოს კაცობრიობის წინააღმდეგ დანაშაულად და ეს შეიძლება გახდეს სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოში გასაჩივრების საფუძველი. აქციის მონაწილეებთან ერთად სასტიკ მოპყრობას ექვემდებარება მედიის წარმომადგენლები, მათ შორის საერთაშორისო გამოცემების ჟურნალისტები. მზარდი რეპრესიებისა და ადამიანის უფლებების სისტემატური დარღვევის მასშტაბებიდან გამომდინარე, მიმდინარე მოვლენებმა შეიძლება წარმოადგინოს დანაშაული კაცობრიობის წინააღმდეგ სისხლის სამართლის საერთაშორისო სასამართლოს სტატუტის მე-7 მუხლის მიხედვით. კერძოდ, წამების აქტები ჩადენილია ფართო და სისტემატური თავდასხმებით, რომლებიც მიმართულია მშვიდობიანი მოსახლეობის წინააღმდეგ. ასევე არის სამოქალაქო მოსახლეობის დევნის შემთხვევები პოლიტიკური და დისკრიმინაციული მიზეზების გამო, ისევე როგორც სხვა მსგავსი ხასიათის არაადამიანური ქმედებები, რომლებიც მიზანმიმართულად იწვევს დიდ ტანჯვას ან მძიმე დაზიანებას სხეულის და/ან ფსიქიკური ან ფიზიკური ჯანმრთელობისთვის“.

ავტორი: ირაკლი მანაგაძე , ექსპრესნიუსის რეპორტიორი 2009 წლიდან