დიდი ბრიტანეთის, საფრანგეთის, გერმანიისა და პოლონეთის ლიდერებმა მხარი დაუჭირეს უკრაინის პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის პოზიციას, რომელმაც სტამბოლში გამართულ მოლაპარაკებებზე მოსკოვის მოთხოვნები „მიუღებლად“ შეაფასა. ამის შესახებ ბრიტანეთის პრემიერ-მინისტრმა კირ სტარმერმა პარასკევს ალბანეთში ევროპის პოლიტიკური თანამეგობრობის სამიტზე განაცხადა, იტყობინება Reuters.

„რუსეთის პოზიცია აშკარად მიუღებელია და ეს პირველი შემთხვევა არ არის“, - განაცხადა სტარმერმა ტირანაში ზელენსკისთან შეხვედრის შემდეგ, რომელსაც ასევე ესწრებოდნენ საფრანგეთის პრეზიდენტი ემანუელ მაკრონი, გერმანიის კანცლერი ფრიდრიხ მერცი და პოლონეთის პრემიერ-მინისტრი დონალდ ტუსკი.

მან ასევე აღნიშნა, რომ სტამბოლის მოლაპარაკებების შედეგების განხილვის შემდეგ, რომლის დროსაც რუსეთის დელეგაციამ კიევს მოსკოვს უკრაინის ოთხი რეგიონი გადასცა, ევროპელმა მოკავშირეებმა აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპს დაურეკეს. „ამრიგად, პრეზიდენტ ზელენსკისთან ამ შეხვედრისა და პრეზიდენტ ტრამპთან განხილვების შედეგად, ჩვენ ახლა მჭიდროდ ვახდენთ ჩვენი პასუხების კოორდინაციას და ამას გავაგრძელებთ“, - თქვა სტარმერმა.

„როიტერს“ წყაროების ცნობით, სტამბოლის შეხვედრა, რომელიც კონფლიქტის მოგვარების პირველი პირდაპირი მცდელობა იყო სამ წელზე მეტი ხნის განმავლობაში, რუსეთის მოთხოვნების შემდეგ ორ საათზე ნაკლებ დროში დასრულდა. ამ პუნქტის გარდა, რუსული დელეგაციის წარმომადგენლებმა, The Economist-ის ცნობით, ომის გაგრძელებით და უკრაინის კიდევ ორი ​​რეგიონის - ხარკოვისა და სუმის ოლქების - მიტაცებით დაემუქრნენ.

მოლაპარაკებების ჯგუფის ხელმძღვანელმა, ვლადიმერ მედინსკიმ, სავარაუდოდ, უკრაინელებს განუცხადა, რომ რუსეთი მზადაა სამუდამოდ იბრძოლოს. „ჩვენ არ გვინდა ომი, მაგრამ მზად ვართ ვიბრძოლოთ ერთი, ორი, სამი წელი - რამდენიც საჭირო იქნება. „ჩვენ შვედეთთან 21 წელი ვიბრძოდით“, - განაცხადა მედინსკიმ გამოცემის წყაროს ცნობით.

შეხვედრის შემდეგ ზელენსკიმ განაცხადა, რომ მოსკოვმა ფაქტობრივად უარი თქვა ცეცხლის შეწყვეტაზე. მან მოუწოდა რუსეთის წინააღმდეგ უფრო მკაცრი სანქციების დაწესებისკენ და ზეწოლის გაგრძელებისკენ მანამ, სანამ პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი ომის დასრულებისთვის მზად არ იქნება.

მიუხედავად ამისა, მოლაპარაკებებმა გარკვეული შედეგები გამოიღო. მედინსკიმ და უკრაინის დელეგაციის ხელმძღვანელმა, რუსტემ უმეროვმა, განაცხადეს, რომ მიღწეული იქნა შეთანხმება სამხედრო ტყვეების გაცვლის შესახებ „1000 1000-ის ტოლი“ ფორმულით, რაც ომის წლებში ყველაზე მასშტაბური იყო. ეს „უახლოეს დღეებში“ იგეგმება.

მედინსკის თქმით, მოსკოვი და კიევი შეთანხმდნენ, რომ თითოეული მხარე წარმოადგენდა სამომავლო ცეცხლის შეწყვეტის საკუთარ ხედვას, წინადადებებს წერილობით და დეტალურად აღრიცხავდა. მან ასევე აღნიშნა, რომ მოლაპარაკებების გაგრძელების შესახებ პრინციპული შეთანხმება მიღწეულია. ეს ინფორმაცია უმეროვმა და თურქეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ჰაკან ფიდანმა დაადასტურეს.

რაზე ილაპარაკეს 

ბრიფინგის დროს უკრაინის თავდაცვის მინისტრმა, რუსტემ უმეროვმა, განაცხადა, რომ უკრაინულ და რუსულ დელეგაციებს შორის სამხედრო ტყვეების გაცვლის საკითხზე შეთანხმება მიღწეულია. უმეროვის თქმით, მხარეები შეთანხმდნენ გაცვლაზე „1000 1000-ის ფასად“ ფორმულის საფუძველზე. მინისტრმა კონკრეტული თარიღი არ დაასახელა, თუმცა ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ეს „უახლოეს მომავალში“ მოხდება, წერს UNIAN. „თარიღი ვიცით“, - აღნიშნა უმეროვმა.

მსგავსი განცხადება მოგვიანებით გააკეთა რუსეთის დელეგაციის ხელმძღვანელმა, რუსეთის პრეზიდენტის თანაშემწემ, ვლადიმერ მედინსკიმ. „უახლოეს დღეებში პატიმრების ფართომასშტაბიანი გაცვლა მოხდება - 1000 1000 ადამიანზე“, - დაადასტურა მან.

შეხვედრების გარდა, კონფლიქტების მოგვარების უფრო ფართო საკითხებზეც იმსჯელეს. მედინსკის თქმით, მოსკოვი და კიევი შეთანხმდნენ, რომ თითოეული მხარე წარმოადგენდა შესაძლო ცეცხლის შეწყვეტის საკუთარ ხედვას, წინადადებებს წერილობით და დეტალურად აღრიცხავდა. თურქეთის საგარეო საქმეთა მინისტრმა ჰაკან ფიდანმა ასევე განაცხადა, რომ მომავალ შეხვედრასთან დაკავშირებით პრინციპული შეთანხმება მიღწეულია. თუმცა, როგორც TASS-ი თავის წყაროებზე დაყრდნობით განმარტავს, ცეცხლის შეწყვეტის გეგმების გაცვლის კონკრეტული თარიღები ჯერ არ არის განსაზღვრული, თუმცა ამისთვის ორმხრივი მზადყოფნა ნამდვილად არის დაფიქსირებული.

უკრაინის პრეზიდენტმა ვოლოდიმირ ზელენსკიმ ადრე გამოთქვა იმედი, რომ სტამბოლში ვლადიმერ პუტინთან პირადად შეხვდებოდა, რომლის დროსაც ის ორი ძირითადი საკითხის განხილვას გეგმავდა - სრული ცეცხლის შეწყვეტა და პატიმრების გაცვლა „ყველა ყველაზე“ პრინციპით.

11 მაისს პუტინმა უარყო კიევისა და ევროკავშირის მოწოდებები ცეცხლის დაუყოვნებლივ შეწყვეტის შესახებ. სამაგიეროდ, მან შესთავაზა მოლაპარაკებების განახლება სტამბოლში 15 მაისიდან. ზელენსკიმ პირადი შეხვედრისთვის მზადყოფნა გამოთქვა, თუმცა პუტინმა მონაწილეობაზე უარი თქვა და მედინსკის ხელმძღვანელობით დელეგაცია სტამბოლში გაგზავნა. უკრაინის პრეზიდენტმა ამას „მოსკოვის მოლაპარაკებებისადმი უაზრო დამოკიდებულების“ დემონსტრირება უწოდა. მიუხედავად ამისა, მისი თქმით, აშშ-ის პრეზიდენტ დონალდ ტრამპის პატივისცემის გამო, უკრაინულმა მხარემ შეხვედრაში მონაწილეობის მიღება გადაწყვიტა. დელეგაცია, რომელიც იმ დროს ანკარაში იმყოფებოდა, სასწრაფოდ სტამბოლში გადაამისამართეს. მოლაპარაკებები მხოლოდ 16 მაისს გაიმართა.

სტამბოლში გამართული შეხვედრა უკრაინასა და რუსეთს შორის ბოლო სამი წლის განმავლობაში პირველი პირდაპირი კონტაქტი იყო. როგორც „როიტერი“ უკრაინის დელეგაციაში წყაროზე დაყრდნობით იუწყება, მოსკოვმა კიდევ ერთხელ წამოაყენა მოთხოვნა უკრაინული ჯარების სრული გაყვანის შესახებ ყველა იმ ტერიტორიიდან, რომელსაც ის „საკუთარ ტერიტორიად“ მიიჩნევს - კერძოდ, ადმინისტრაციულ საზღვრებში არსებული ლუგანსკის, დონეცკის, ხერსონისა და ზაპოროჟიეს ოლქებიდან.

UNIAN-ის ცნობით, უკრაინულმა მხარემ უარი თქვა ამ მოთხოვნის დაკმაყოფილებაზე. საპასუხოდ, რუსმა ოფიციალურმა პირებმა განაცხადეს, რომ „შემდეგ ჯერზე ხუთი რეგიონი იქნება“. უმაღლესი რადას დეპუტატის, ოლექსი გონჩარენკოს თქმით, დისკუსია სუმის რეგიონს ეხებოდა. ის ამტკიცებს, რომ რუსეთის დელეგაციამ ბუფერული ზონის შესაქმნელად მისი ანექსიით დაიმუქრა.

„როიტერის“ წყარომ რუსეთის მოთხოვნები „რეალობას მოწყვეტილს“ უწოდა და თქვა, რომ ისინი გაცილებით მეტს სცილდებოდა, ვიდრე ადრე იყო განხილული. ტერიტორიული პრეტენზიების გარდა, მოსკოვმა, მისი თქმით, სხვა არაკონსტრუქციულ პირობებსაც წამოაყენა.

ავტორი: ირაკლი მანაგაძე , ექსპრესნიუსის რეპორტიორი 2009 წლიდან