უკრაინამ თავის ფლოტს MiG-29 გამანადგურებლები მოულოდნელი წყაროდან - აზერბაიჯანიდან - დაამატა, წერს The War Zone. სამხედრო ბლოგერების ფოტოებზე დაყრდნობით, გამოცემა აღნიშნავს, რომ უკრაინის შეიარაღებულ ძალებში გამოჩენილ თვითმფრინავებს აქვთ დამახასიათებელი აზერბაიჯანული შენიღბვა - ლურჯი, ნაცრისფერი და იისფერ-ნაცრისფერი. ფოტოზე გამოსახული თვითმფრინავი ისე გამოიყურება, თითქოს საბრძოლო მისიას ასრულებს: ის შეიარაღებულია R-27 საშუალო რადიუსის ჰაერი-ჰაერი რაკეტებით და R-73 ახლო რადიუსის რაკეტებით. აზერბაიჯანმა ოფიციალურად არ მიაწოდა უკრაინას იარაღი და მხოლოდ ჰუმანიტარული დახმარება გამოაცხადა.

ომის დასაწყისში უკრაინის ტერიტორიაზე აზერბაიჯანული MiG-29-ები იმყოფებოდა, რომლებიც ლვოვში რემონტს გადიოდნენ. თვითმფრინავს შეეძლო გადაეტანა რუსეთის თავდასხმა ლვოვის სახელმწიფო თვითმფრინავების სარემონტო ქარხანაზე 2022 წლის მარტში, მისი მთავარი ანგარი განადგურდა. ეს ქარხანა რუსეთისთვის პრიორიტეტული სამიზნე იყო, რადგან ის ერთადერთი იყო ქვეყანაში, რომელსაც შეეძლო MiG-29-ის კაპიტალური რემონტი. თავად თვითმფრინავები აზერბაიჯანს უკრაინამ გადასცა, რომელმაც მისგან 15 მეორადი MiG-29 თვითმფრინავი შეიძინა. უკრაინამ ისინი სსრკ-ს დაშლის შემდეგ მიიღო.

2022 წლის ზაფხულში სამხედრო ბლოგერმა Caucasuswar-მა გამოაქვეყნა ფოტო, სადაც სამი აზერბაიჯანელი გამანადგურებელი იყო გადაღებული ლვოვის თვითმფრინავების სარემონტო ქარხანაში. შეჭრის დაწყების შემდეგ, თვითმფრინავი, სავარაუდოდ, უკრაინის არმიას გადაეცა.

ყოფილი აზერბაიჯანული MiG-29-ების უკრაინის საჰაერო ძალებში გამოჩენა ბაქოსა და მოსკოვს შორის ურთიერთობების მკვეთრ გაუარესებას დაემთხვა. 2025 წლის ზაფხულში რუსეთში ათობით ეთნიკური აზერბაიჯანელი დააკავეს, რომელთაგან რამდენიმე გარდაიცვალა, რამაც ბაქოს მხრიდან მკაცრი რეაქცია გამოიწვია. კიდევ ერთი გამაღიზიანებელი ფაქტორი იყო 2024 წელს Azerbaijan Airlines-ის თვითმფრინავის ჩამოგდება. Embraer 190-ის ტიპის თვითმფრინავი, რომელიც ბაქოდან გროზნოში მიფრინავდა, ყაზახეთში, აქტაუს აეროპორტთან ახლოს ჩამოვარდა. ბორტზე მყოფი 67 ადამიანიდან 39 დაიღუპა. ამ ფონზე, აზერბაიჯანის პრეზიდენტმა ილჰამ ალიევმა Al Arabiya-სთან ინტერვიუში განაცხადა, რომ ქვეყანა საბჭოთა ეპოქაში „ოკუპაციის“ ქვეშ იმყოფებოდა და ხაზი გაუსვა, რომ მოსკოვი კვლავ ავლენს აგრესიას. მან „ღრმა იმედგაცრუება“ გამოთქვა რუსეთის რეაქციით აზერბაიჯანული ავიახაზის ჩამოგდებაზე და დიასპორის წევრების წამებასა და მკვლელობას „ჩვენი ხალხის წინააღმდეგ უპრეცედენტო ქმედება“ უწოდა. „ჩვენ კონსტრუქციულად და კანონიერად ვპასუხობთ, მაგრამ არასდროს შევეგუებით აგრესიას ან უპატივცემულობას“, - თქვა ალიევმა. ომის დაწყებისთვის უკრაინას დაახლოებით 50 MiG-29 ჰყავდა, მაგრამ OSINT ჯგუფ Oryx-ის მონაცემებით, მათგან 31 განადგურდა. უკრაინა MiG-29-ებს ნატოს მოკავშირეებისგან იღებს. პოლონეთმა უკრაინას 14 MiG-29 გადასცა, სლოვაკეთმა - 13. 2023 წლის მარტში უკრაინაში ოთხი სლოვაკური გამანადგურებელი გაფრინდა, რაც შეჭრის დაწყებიდან პირველი ოფიციალურად მიწოდებული ტაქტიკური თვითმფრინავი გახდა. უფრო თანამედროვე F-16-ებისა და Mirage 2000-ების ჩამოსვლის მიუხედავად, MiG-29 უკრაინის საჰაერო ძალებისთვის მთავარ თვითმფრინავად რჩება: მისთვის სათადარიგო ნაწილები და გაწვრთნილი ეკიპაჟებია ხელმისაწვდომი.

ავტორი: ექსპრესნიუსი,